بازارساز خودکار (AMM) چیست

بازارساز خودکار AMM چیست؟ انقلابی در دنیای معاملات دیجیتال

بازارساز خودکار AMM یک سیستم معاملاتی مبتنی بر قراردادهای هوشمند است که به طور ویژه در صرافی های غیرمتمرکز (DEX) کاربرد دارد. این سیستم به شما این امکان را می دهد که بدون نیاز به خریدار یا فروشنده مشخص، تنها با استفاده از قراردادهای هوشمند و استخرهای نقدینگی، معاملات خود را انجام دهید. اگر تا به حال در مورد بازارساز خودکار AMM و تاثیرات آن بر دنیای دیفای شنیده اید و علاقه دارید بیشتر بدانید، این مقاله به شما کمک می کند تا به یک معامله گر آگاه تبدیل شوید.

در دنیای دیفای، AMM به ابزاری اساسی برای انجام معاملات تبدیل شده است. اما بازارساز خودکار AMM چیست و چرا این سیستم توانسته است مدل های سنتی بازارهای مالی را به چالش بکشد؟ در این مقاله از مسترسیگنال به طور کامل به بررسی بازارساز خودکار AMM خواهیم پرداخت، نحوه عملکرد آن را شرح خواهیم داد و مزایای آن نسبت به سیستم های سنتی را تحلیل خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید و این سیستم انقلابی را کشف کنید.

بازارساز خودکار (AMM) چیست

بازارساز خودکار AMM یک مدل معاملاتی مبتنی بر قراردادهای هوشمند است که به طور عمده در صرافی های غیرمتمرکز (DEX) کاربرد دارد. در این مدل، برخلاف سیستم های سنتی که برای انجام هر معامله به تطابق میان خریداران و فروشندگان نیاز دارند، در AMM دیگر نیازی به وجود خریدار و فروشنده نیست. در این مدل، کاربران تنها یک مقدار دارایی به استخر نقدینگی وارد می کنند و قرارداد هوشمند قیمت نهایی را بر اساس یک فرمول خاص محاسبه می کند.

چرا AMM مهم است؟

• بازار همیشه فعال است: هیچ زمان معطلی یا تعطیلی وجود ندارد. از آنجایی که AMM به طور خودکار و بدون نیاز به واسطه فعالیت می کند، همیشه در دسترس است.
• معاملات بدون تأخیر انجام می شود: هیچ نیازی به تطابق دستی سفارشات نیست و بنابراین زمان انجام معامله بسیار کوتاه است.
• کنترل کامل دارایی ها در دست خود کاربر است: برخلاف صرافی های متمرکز که دارایی ها در اختیار صرافی هستند، در AMM دارایی ها همیشه در اختیار خود کاربر باقی می مانند.
  
• قیمت گذاری شفاف و ثابت است: تمامی عملیات بر اساس یک فرمول مشخص انجام می شود که قابل پیش بینی است. این ویژگی به شفافیت معاملات کمک می کند.
  
• نیاز به دفتر سفارشات کاملاً حذف می شود: در بازارساز خودکار AMM، تمامی مراحل معاملات توسط الگوریتم ها و قراردادهای هوشمند انجام می شود، بنابراین دفتر سفارشات سنتی جای خود را به استخر نقدینگی می دهد.
  

به همین دلیل است که بازارساز خودکار AMM به قلب تپنده سیستم های غیرمتمرکز تبدیل شده است.

AMM چطور قیمت گذاری می کند؟

برای درک بهتر بازارساز خودکار AMM باید فرمول قیمت گذاری آن را بدانیم. در اکثر DEXها، مدل قیمت گذاری بر اساس فرمولی به نام “x * y = k” است. این فرمول در صرافی هایی مثل Uniswap کاربرد دارد.

فرمول قیمت گذاری AMM:

• x مقدار توکن اول (مثلاً ETH)
  
• y مقدار توکن دوم (مثلاً USDT)
  
• k یک عدد ثابت (حجم نقدینگی استخر)
  

این فرمول به این معناست که هر معامله باید به گونه ای انجام شود که حاصل ضرب x و y ثابت باقی بماند. بنابراین، زمانی که حجم یکی از دارایی ها در استخر تغییر کند، قیمت به طور خودکار و با توجه به نسبت جدید آن دارایی ها محاسبه می شود.

مثال واقعی:
فرض کنید استخر ETH/USDT دارای مقادیر زیر باشد:

• 100 ETH
• 200,000 USDT

در این صورت، قیمت ETH = 2000 دلار خواهد بود. اگر معامله گری مقدار زیادی ETH را در استخر بفروشد، مقدار ETH در استخر افزایش یافته و در نتیجه قیمت آن کاهش می یابد. این تغییرات به دلیل حفظ تعادل در استخر نقدینگی صورت می گیرد.

استخر نقدینگی چیست؟

استخر نقدینگی (Liquidity Pool) به محلی گفته می شود که در آن کاربران دارایی های خود را برای انجام معاملات وارد می کنند. در مدل AMM، به جای این که شما با یک فروشنده یا خریدار خاص معامله کنید، شما با موجودی دارایی ها در استخر نقدینگی معاملات خود را انجام می دهید.

جدول آموزشی کوتاه:

اگر بخواهید 1 ETH بفروشید، قرارداد هوشمند از موجودی استخر USDT به شما می دهد و ETH شما را وارد استخر می کند.

تأمین کنندگان نقدینگی (LP) چطور سود به دست می آورند؟

در بازارساز خودکار AMM، تأمین کنندگان نقدینگی (LP) نقشی حیاتی دارند. آنها دارایی های خود را وارد استخر نقدینگی می کنند و در ازای آن سود به دست می آورند.

روش های درآمد LPها:

• کارمزد معاملات: LPها از کارمزد معاملات که در هر تراکنش دریافت می شود، سود می برند.
  
• توکن های LP: LPها به ازای دارایی هایی که وارد استخر می کنند، توکن های LP دریافت می کنند. این توکن ها قابل استیک کردن و کسب درآمد بیشتر هستند.
  
• پاداش فارمینگ: در برخی پلتفرم ها، LPها می توانند از برنامه های فارمینگ برای کسب پاداش های بیشتر استفاده کنند.
  
• توکن های حاکمیتی: بعضی AMMها به LPها توکن های حاکمیتی می دهند که به آنها این امکان را می دهد تا در تصمیم گیری های مربوط به پلتفرم شرکت کنند.
  

ضرر ناپایدار در AMM چیست؟

یکی از بزرگترین ریسک های بازارساز خودکار AMM، ضرر ناپایدار است. این زمانی اتفاق می افتد که قیمت توکن ها تغییر کند و LPها نتوانند سود بیشتری نسبت به نگهداری (HODL) دارایی ها کسب کنند.

مثال واقعی:
فرض کنید شما 10 ETH و 10,000 DAI را وارد استخر کرده باشید. حالا اگر قیمت ETH دو برابر شود، استخر به طور خودکار بخشی از ETH شما را می فروشد تا تعادل را حفظ کند. نتیجه این که، در مقایسه با نگهداری ساده ETH، سود کمتری به دست خواهید آورد.

اسلیپیج چیست؟

اسلیپیج (Slippage) به تفاوت قیمت پیش از انجام معامله و پس از آن گفته می شود. این اتفاق معمولاً زمانی رخ می دهد که بازار تغییرات سریع یا غیرمنتظره ای داشته باشد و این تغییرات بر روی قیمت نهایی تأثیر بگذارد. در بازارساز خودکار AMM، اسلیپیج بیشتر زمانی بروز می کند که نقدینگی در استخر کم باشد یا حجم معاملات بیش از حد بالا باشد. به عبارت دیگر، وقتی یک معامله بزرگ انجام می شود، ممکن است قیمت بازار قبل و بعد از انجام معامله تغییر کند.

علت های اسلیپیج:

• کمبود نقدینگی: وقتی نقدینگی در استخر کم است، تأثیر یک معامله بزرگتر از حد معمول بر قیمت می گذارد.

• حجم بالای معامله: معاملات بزرگ یا حجم بالای تراکنش ها می تواند باعث تغییر قیمت ها و ایجاد اسلیپیج شود.

• نوسانات شدید بازار: در زمانی که بازار دچار نوسانات شدید می شود، اسلیپیج بیشتر اتفاق می افتد، زیرا قیمت ها تغییرات سریع و غیرقابل پیش بینی دارند.

اسلیپیج می تواند منجر به زیان برای معامله گران شود، به ویژه در شرایطی که نقدینگی در استخر کم و حجم معامله بالا باشد.

تفاوت AMM با صرافی متمرکز (CEX)

بازارساز خودکار AMM و صرافی های متمرکز (CEX) دو مدل متفاوت از پلتفرم های معاملات ارزهای دیجیتال هستند که هر کدام ویژگی ها و مزایای خاص خود را دارند. در زیر تفاوت های کلیدی بین این دو آورده شده است:

AMM از قراردادهای هوشمند استفاده می کند تا معاملات را انجام دهد، بنابراین نیاز به دفتر سفارشات و یا احراز هویت نیست. این در حالی است که در CEXها، همه چیز تحت کنترل یک نهاد مرکزی است و کاربر باید احراز هویت کند و دارایی های خود را به صرافی منتقل کند.

بهترین AMMهای دنیا

بازارسازهای خودکار AMM در دنیای دیفای به سرعت در حال رشد هستند و برخی از آن ها به عنوان رهبران بازار شناخته شده اند. در اینجا به معرفی چند نمونه از بهترین AMMهای دنیا می پردازیم:

• Uniswap: بزرگ ترین و محبوب ترین AMM در دنیا است که در شبکه اتریوم فعالیت می کند. Uniswap به دلیل نقدینگی بالا و پذیرش گسترده به عنوان یکی از معتبرترین AMMها شناخته می شود.

• PancakeSwap: این AMM در شبکه BNB (بایننس اسمارت چین) فعالیت می کند و به دلیل کارمزدهای کمتر نسبت به سایر صرافی ها، توجه بسیاری از کاربران را به خود جلب کرده است.

• Curve Finance : Curve یک AMM تخصصی برای استیبل کوین ها است که به دلیل کارایی بالا و حداقل لغزش قیمت، برای معامله گران استیبل کوین محبوب است.

• Balancer: به کاربران این امکان را می دهد که استخرهای چندتوکنی بسازند که مناسب کسانی است که می خواهند تنوع بیشتری در سبد دارایی های خود داشته باشند.

• SushiSwap: این AMM به کاربران این امکان را می دهد که علاوه بر انجام معاملات، از برنامه های فارمینگ و پاداش های آن بهره مند شوند.

چالش ها و آینده بازارساز خودکار AMM

بازارساز خودکار AMM اگرچه مزایای زیادی دارد، اما چالش هایی نیز برای کاربران و تأمین کنندگان نقدینگی (LPها) به همراه دارد. این چالش ها عبارتند از:

چالش ها:

• ضرر ناپایدار: زمانی که قیمت توکن ها تغییر می کند، LPها ممکن است نتوانند سود بیشتری نسبت به نگهداری دارایی ها کسب کنند.

• اسلیپیج: در شرایطی که نقدینگی کم یا حجم معاملات بالا باشد، تغییرات قیمت باعث بروز اسلیپیج می شود.

• حملات Sandwich: زمانی که یک معامله گر با استفاده از سفارشات خرید و فروش پیش و پس از یک معامله بزرگ، قیمت ها را به نفع خود تغییر می دهد.

• هزینه گس: در برخی شبکه ها مانند اتریوم، هزینه های گس می تواند برای معاملات کم حجم به مشکل تبدیل شود.

آینده AMM:

• نقدینگی متمرکز (CLMM): به ترکیب نقدینگی متمرکز و AMMها اشاره دارد که می تواند به کاهش مشکلات نقدینگی و اسلیپیج کمک کند.

• کارمزد پویا: کارمزدهای قابل تغییر بر اساس شرایط بازار و حجم معاملات.

• استفاده از هوش مصنوعی: بهبود فرایند قیمت گذاری و تخصیص نقدینگی با کمک هوش مصنوعی.

نتیجه گیری: چرا بازارساز خودکار AMM آینده معاملات دیفای است؟

بازارساز خودکار AMM یکی از مدل های انقلابی در دنیای ارز دیجیتال است که به کاربران این امکان را می دهد که بدون نیاز به واسطه یا دفتر سفارشات، معاملات خود را به صورت خودکار انجام دهند. این سیستم علاوه بر شفافیت و کارایی بالا، به کاربران دیفای اجازه می دهد که از مزایای قیمت گذاری الگوریتمی و حفظ کنترل دارایی بهره مند شوند.

سوالات مهم درباره بازارساز خودکار AMM که هر کاربر باید بداند

بازارساز خودکار AMM چیست و چگونه کار می کند؟

بازارساز خودکار AMM یک سیستم معاملاتی است که از قراردادهای هوشمند استفاده می کند تا معاملات را بدون نیاز به دفتر سفارشات انجام دهد. این سیستم به طور خودکار قیمت ها را بر اساس موجودی دارایی ها در استخر نقدینگی محاسبه می کند.

چگونه قیمت ها در بازارساز خودکار AMM تعیین می شود؟

قیمت ها در AMM بر اساس فرمول x * y = k تعیین می شود که در آن x و y مقادیر دو توکن در استخر نقدینگی هستند و k یک عدد ثابت است.

استخر نقدینگی در AMM چیست و چگونه کار می کند؟

استخر نقدینگی محلی است که کاربران دارایی های خود را برای انجام معاملات وارد می کنند. در این سیستم، به جای معامله مستقیم با فروشنده یا خریدار، معامله با موجودی استخر انجام می شود.

LPها در AMM چطور سود به دست می آورند؟

LPها از طریق کارمزد معاملات، توکن های LP (که قابل استیک کردن هستند) و پاداش های فارمینگ سود کسب می کنند.

ضرر ناپایدار در بازارساز خودکار AMM چیست؟

ضرر ناپایدار زمانی رخ می دهد که نسبت قیمت توکن ها تغییر کند و LPها نتوانند سود بیشتری نسبت به نگهداری دارایی ها بدست آورند.

اسلیپیج یا لغزش قیمت در AMM چیست و چگونه رخ می دهد؟

اسلیپیج به تفاوت قیمت پیش از انجام معامله و پس از آن گفته می شود و معمولاً زمانی رخ می دهد که نقدینگی استخر کم یا حجم معاملات بسیار بالا باشد.

چگونه می توان از حملات Sandwich در AMM جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از حملات Sandwich، باید از استخرهای نقدینگی با حجم بالا استفاده کنید و به دقت وضعیت بازار را دنبال کنید.

آینده بازارساز خودکار AMM چیست و چه تغییراتی در آن پیش بینی می شود؟

آینده AMM به سمت نقدینگی متمرکز (CLMM)، کارمزدهای پویا و استفاده از هوش مصنوعی برای بهبود قیمت گذاری و تخصیص نقدینگی پیش می رود.